Farklı ülkelerde okullardaki yemeklerin içeriği nedir?

Çocukların sağlıklı bireyler olabilmeleri için anne karnından başlayarak besinleri sağlıklı şekilde almaları gerekir. Okul öncesi dönemde çocuk aile içerisinde bedensel ve zihinsel olarak değişim gösteren bir süreçten geçer. Bu süre içerisinde çocuğun sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanması, büyüme ve gelişmesini olumlu etkiler. Çocuğun sağlıklı ve düzenli beslenmesi demir yetersizliğinden kaynaklanan anemi, obezite ve erken diş çürümesi gibi sağlık sorunlarını engeller. Anaokulu ve kreş dönemlerinde sağlıklı beslenme programı, çocuğun yaşam boyu sağlığının korunmasına ve yetişkin dönemde kalp, damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon, bazı kanser türleri ve osteoporoz gibi kronik hastalık risklerinin azaltılmasında yardımcı olur.

Dünya çapında birçok ülke okul yemekhanelerinde çıkan menülerle sağlıksız beslenme alışkanlığını yok etmeyi amaçlamaktadır ve çocukları obeziteden korumak için önlemler almaya başlamıştır. Finlandiya’da anaokulu yemek menülerini genellikle sebze içerikli yemekler oluşturmaktadır. Sebze çorbasına önem verilen öğle yemeklerinde, salata da bulunmakta, az miktarda ekmekle birlikte taze meyvelerle süslenmiş yerel tatlıları çocukların sağlıklı beslenmelerinde önemli rol oynamaktadır.

İspanya’da yine çiğ sebzelerle hazırlanan ve soğuk tüketilen geleneksel çorbaları gazpacho anaokulu menülerinin vazgeçilmezidir. Menülerde salatayı da sürekli bulunduran İspanyol okulları, ülkenin coğrafi konumu nedeniyle deniz ürünlerini de menülere sıklıkla eklemektedirler. 

İtalya’daki anaokulu menülerinde ağırlıklı olarak deniz ürünleri tercih edilmektedir. Peynir, domates ve sebzelerle hazırlanan salatalar çocuk menülerinin vazgeçilmezidir. Ülke mutfağının bir geleneği olarak makarna az miktarda menülerde bulunmaktadır. 

Fransa’da az pişmiş büyükbaş hayvan etleri genellikle ana yemeği oluşturmakta ve bu protein kaynağı genellikle haşlanmış sebzelerle takviye edilmektedir. Peyniri çocuk menülerinden asla çıkarmayan Fransızlar, taze meyveleri de her menüye eklemektedirler. 

Brezilya’daki anaokullarında ise genellikle et ve sebze eşit ağırlıkta menülerde bulunmaktadır. Ana yemekte sebzeli et yemekleri başı çeker, salata ve az kalorili ekmekle kızarmış meyveler çocuklara tatlı olarak sunulmaktadır. 

Rusya da sığır eti ve sebzelerin birlikte harmanlanmasıyla yapılan çorbalar, lahana salatası ve patates püresiyle çocuk menülerini oluşturmaktadır. 

Dünyada obezite kaynaklı sağlık sorunlarının ve fast-food kültürünün amiral gemisi Amerika Birleşik Devletleri’nde ise anaokulu menülerinde durum biraz farklı görünmektedir. Kızarmış tavukla servis edilen ketçap, çikolatalı kurabiye, patates püresi ve bezelyeli mevsim salataları çocukların beslenme menülerini oluşturmaktadır. 

Türkiye’de ise geniş mutfak yelpazesiyle anaokulu menülerinde çorba olarak mercimek, şehriye gibi tahıl içerikli çorbalar ağırlıklı olarak bulunmakta, ana yemek olarak karnıyarık, pırasa, karnabahar gibi sebze yemekleri salatalarla desteklenmektedir. Fakat okulların bir kısmında hamburger, lahmacun, pide, kızarmış patates gibi kalorisi yüksek ve kalitesiz yağ içeren yemekler menülere eklenmektedir. Bu gibi durumlarda velilere büyük sorumluluk düşmektedir. Okul yemeklerinin planlanmasında okul yönetimi ve diyetisyenlerle birlikte hareket edilmeli, sağlıksız yemekler menülerden çıkartılmalıdır.

Sağlıkla kalın…

Referanslar

Yabancı, N., Şimşek, I., İstanbulluoğlu, H., & Bakır, B. (2009). Ankara'da Bir Anaokulunda Şişmanlık Prevelansı ve Etkileyen Etmenler. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(5).

Dunifon, R., & Kowaleski-Jones, L. (2003). The influences of participation in the National School Lunch Program and food insecurity on child well-being. Social Service Review, 77(1), 72-92.

Schanzenbach, D. W. (2009). Do school lunches contribute to childhood obesity?. Journal of Human Resources, 44(3), 684-709.

http://www.dailymail.co.uk/femail/food/article-2957301/What-school-lunches-look-like-world.html

https://www.huffingtonpost.com/tom-conrad-/michael-moores-new-movie-_b_9385504.html

https://www.theguardian.com/education/2005/mar/30/schoolmeals.schools1

https://www.wintersschoolfinder.com/articles/school-food-around-the-world/

http://www.foodnetwork.ca/global-eats/photos/school-lunches-around-the-world/

https://www.thelocal.fr/20160902/do-french-kids-get-the-best-school-lunches-in-the-world

12.02.2018