Mercimeğin faydaları ve çeşitleri

Mercimek baklagiller ailesinden, beyaz çiçekli bir tarım bitkisidir. Bu bitkinin besin değeri oldukça yüksek olan; ufak, kırmızı, sarı veya yeşil, yuvarlak ve yassı tohumuna da mercimek adı verilir. Mercimeğin zayıf ve ince bir kök sistemi vardır, kök derinlere inmez. Toprak üstünde kalan kısım 20-70 cm boylarında yumuşak ve ince gövdeli yeşil bir bitkidir. İlk çağlardan beri Akdeniz bölgesinde yetiştirilen mercimek ayrıca Ege ve Marmara Bölgeleri’nde de yetiştirilmektedir.

Mercimeklerin tohum renkleri gri, sarı, kırmızı, yeşil veya kahverengi olabilmektedir. 50’den fazla mercimek çeşidi bulunmaktadır. Türk mutfağında en çok tercih edilenler ise genellikle lezzetli olduğu için yeşil, sarı ve kırmızı mercimeklerdir. Yeşil mercimek pişirildiğinde diğerlerine göre kolay dağılmamaktadır ve taneli halini korumaktadır. Bu yüzden genellikle yemeklerde ve salatalarda kullanılır. Pişerken yapısı çok fazla bozulmayan ve kabukları kolay bir şekilde ayrılan yeşil mercimek salata yaparken kullanılacaksa yarım saat, yemeği pişirilecekse ortalama 40 dakika pişirilmelidir, ayrıca püre olarak da tüketilebilir. Protein açısından diğer mercimek türlerine göre daha zengin olan yeşil mercimek özellikle vejeteryanlar ve veganlar için ete alternatif bir gıda olarak tercih edilmektedir. Ülkemizde yetişen yeşil mercimeğe normal mercimek de denmektedir.

Kırmızı ve sarı mercimeklerin ise protein oranları daha azdır ve birbirine yakındır. Kırmızı mercimek nişasta açısından zengindir ve Haziran ayında hasat edilir. Kabuklu olarak toplanır ve işlenerek kabuksuz hale getirilir. Ayçiçek yağıyla cilalandıktan sonra satılır. Kısa sürede pişen kırmızı mercimek genellikle çorba yaparken veya salata ve köfte yapımında kullanılır. Sarı mercimek de nişasta açısından zengindir ve kabuksuzdur. Haşlandığında kolayca dağılan sarı mercimek çorba ve püre yapımında kullanılır. 

Bütün mercimek çeşitleri protein ve nişastaya ek olarak fazla miktarda demir içerir. Kan yapımına faydası olduğu için hastalık dönemlerinde tüketilmesi önem taşımaktadır. Protein miktarı çok yüksek olduğu için bedensel aktivite gerektiren sporlarda, sporcuların menülerinde genellikle çorba olarak yer alırlar. Bağırsak zarının yumuşaklığını sağlayan mercimek, geçici ishal yaparak bağırsak sağlığını korumaya yardımcı olur. Mercimeğin anne sütünü çoğaltıcı etkisi de vardır. Hamilelik döneminde tüketilmesi, hem annenin hem de doğacak bebeğin sağlıklı kalmasında önemli rol oynar. Fakat mercimeğin hazmı zor olan bir baklagil olması nedeniyle, mide rahatsızlığı olan kişilerin mercimeği çorba olarak tüketmesi daha faydalıdır. 

Sağlıkla kalın…

16.02.2018