Besinleri doğru pişirme ilkeleri

Doğru besinleri tüketmek kadar, onları içindeki besleyici öğeleri kaybetmeden doğru şekilde pişirip hazırlamak da çok önemli. Hacettepe Üniversitesi tarafından hazırlanan Türkiye’ye Özgü Besin ve Beslenme Rehberi’ndeki, besinleri doğru pişirme ve tüketme ilkeleri içinden dikkat çekici bulduklarımızı sizlerle paylaşıyoruz.

Süt ve süt ürünleri

• Süt ve süt ürünlerindeki proteinler ile B vitaminlerinin kayba uğramaması için, pastörize günlük sütler buzdolabında saklanmalı ve 2-3 gün içerisinde tüketilmeli.

• B2 vitamini kaybını engellemek için yoğurdun suyu süzülmemeli, ekmek mayalandırma, kek veya çorba yapımında kullanılmalı.

• Süt proteininin vücuttaki kullanılabilirliğini azaltmaması için, tatlı pişirirken süte şeker ilavesi yapılacaksa, ocaktan alındıktan sonra yapılmalı.

Kurubaklagil ve kabuklu yemişler

• Kırmızı ve sarı mercimekler harici kurubaklagiller, sindiriminin kolaylaştırılması için oda ısısındaki suda 8-24 saat ıslatılmalı.

• B vitamini ve minerallerin kayba uğramaması için kurubaklagillerin pişirme suları kesinlikle dökülmemeli, çorba, hamur işleri gibi tariflere eklenerek değerlendirilmeli.

• Fındık, susam, ceviz, badem ve benzeri yağlı tohumların kavrulmamış ve tuzlanmamış olanları tercih edilmeli.

Sebze ve meyveler

• Birçok vitamin ve mineralin, sebze ve meyvelerin özellikle dış yapraklarında, kabuklarında veya kabuğun hemen altındaki kısımda bulunması nedeniyle kabukları yenilebilenler soyulmamalı, eğer soyulması gerekiyorsa mümkün olduğunca ince soyulmalı.

• Besin değerini koruması için sebzeleri yıkanırken uzun süre suda bekletilmemeli, pişirilmeden hemen önce ve büyük parçalar halinde doğranmalı.

• C ve bazı B vitaminleri gibi besin ögelerinin kayba uğramaması için pişirme suyu dökülmemeli ve diriliklerini kaybedecek şekilde uzun sürede pişirilmemeli.

• Pişirme süresini kısaltmak ve besin ögesi kayıplarını en aza indirmek için sebze ve meyveler tencerenin kapağı kapalı şekilde pişirilmeli.

Et ve yumurta

• Kanatlı ve kırmızı etler ile bunlardan üretilen yiyecekler pişirilirken, merkez sıcaklıkları en az 72°C olmalı ve en az 15 saniye bu sıcaklığa maruz kalmalı.

• Etli yemeklere yağ eklenmemeli, pişirme yöntemi olarak kendi yağında pişirme, haşlama, ızgara, fırın, buhar gibi yöntemler tercih edilmeli.

• Balık fırın ve buğulama şeklinde pişirilmeli

• İçeriğindeki nitrat ve benzeri kimyasalların vücutta oluşturabileceği zararlı maddeleri atabilmek amacıyla, salam, sucuk, sosis gibi et ürünlerini tüketirken yanında mutlaka antioksidan özellikteki C ve E vitamininden zengin bir besine yer verilmeli.

• Izgara, mangal gibi yöntemlerde, etle ateş arasına en az 15 cm koyarak kanser yapıcı madde oluşumuna neden olan kömürleşme engellenmeli.

• Sarısının etrafında yeşil renkte demir-sülfür halkası oluşmasını engellemek için yumurta, su kaynamaya başladıktan sonra en fazla 5-8 dakika pişirmeli.

Sağlıkla kalın.

Kaynakça

https://www.foodelphi.com/turkiyeye-ozgu-besin-ve-beslenme-rehberi-hacettepe-universitesi/

https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/10915,tuber-turkiye-beslenme-rehberipdf.pdf

26.07.2020